Razem dla ochrony i popularyzacji dziedzictwa

W mieście, które wkrótce będzie obchodzić jubileusz 750-lecia praw miejskich, nie można przejść obojętnie obok tematu lokalnego dziedzictwa historycznego i kulturowego. Dlatego od dawna inwestujemy w jego zachowanie i popularyzację. Na przestrzeni ostatnich lat nakłady w tym sektorze należy liczyć w milionach złotych, ale najbardziej cieszy fakt, że mieszczący się w „Trzynastce” Wydział Rozwoju Urzędu Gminy Kęty i Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach – czyli instytucje za te spawy odpowiedzialne – nieustannie pozyskują fundusze ze środków zewnętrznych przy realizacji różnych projektów.

Wydział Rozwoju przy współpracy z kęckimi muzealnikami realizował w ostatnich latach dwa ciekawe projekty. W ramach pierwszego – w którym partnerem była słowacka Turzovka – powstał szlak po najważniejszych zabytkowych obiektach Kęt, album i folder, wystawa, a gmina wzbogaciła się o nowy system wystawienniczy. W innych projektach zorganizowano cykle spotkań, wykładów i warsztatów, wydano kolejne publikacje – a efektem tego był też zakup sprzętu audiowizualnego i nagłośnieniowego, a także infokiosku zlokalizowanego w punkcie informacji turystycznej. Dla Gminy Kęty dziedzictwo to nie tylko społeczne projekty. Równie istotne jest inwestowanie i pozyskiwanie środków na remonty zabytkowych obiektów. Widać to na przykładzie renowacji pomnika św. Jana Kantego czy kilkunastu kapliczek (tu pozyskano pieniądze z Urzędu Marszałkowskiego w ramach programu „Kapliczki Małopolski”). Ogólnie na ochronę i popularyzację dziedzictwa gminny wydział w ostatnich latach pozyskał sporo pieniędzy z funduszy zewnętrznych, a całkowita wartość nakładów w tym zakresie opiewa na kwotę ponad 582 tysięcy złotych!

Gmina Kęty udzielała również dotacji na renowację kęckich obiektów sakralnych. Te wszystkie przedsięwzięcia nie byłyby możliwe bez efektywnej współpracy z parafiami i klasztorami czy organizacjami pozarządowymi. Wielokrotnie Gmina wspierała inne instytucje czy stowarzyszenia, zwłaszcza w przypadku ważnych rocznic (warto wymienić choćby wsparcie udzielone w 2023 roku strażakom z Łęk na jubileusz 130-lecia czy kęckim pszczelarzom z okazji 90 lat funkcjonowania koła – w obu przypadkach powstały ważne dla społeczności pozycje książkowe). W innym przypadku można wymienić wzorową współpracę z Towarzystwem Miłośników Kęt (które wydaje „Almanach Kęcki” i organizuje kwestę na rzecz ratowania zabytków cmentarnych) czy Grupą Operacyjną „Kęty” (np. w zakresie upamiętnienia ppłk. Jacka Jury).

Ciekawym przedsięwzięciem było stworzenie wirtualnego szlaku kęckich „muzeów”. Strona www.historia.kety.pl ma przedstawiać wszystkie sześć „muzeów” zlokalizowanych na terenie miasta i zachęcić do ich zwiedzania. W działalności muzeów największą rolę odgrywa oczywiście Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach (jedyna tego typu placówka zorganizowana w formie instytucji kultury), którego wpisany do ścisłego rejestru zabytków budynek przeszedł w latach 2020-2021 małą metamorfozę. Wyremontowano dach i elewację północną kamienicy Rynek 16 (na ten cel pozyskano pieniądze od Małopolskiego Konserwatora Zabytków) i przebudowano ekspozycję stałą.

Muzeum potrafiło przyciągnąć nowych odbiorców, ale przede wszystkim w ostatnich latach wyróżnia się skutecznością w pozyskiwaniu funduszy w omawianym temacie. Z programu Wspieranie Działań Muzealnych trafiały do Kęt pieniądze na organizację wystawy „Kęty – między sacrum a profanum” ze słynną kapą od św. Jana Kantego w roli głównej, a wcześniej na konserwację muzealiów z działu sztuki sakralnej. Ponadto realizowano zadania dotowane z programu „Koalicje dla Niepodległej” czy „Patriotyzm Jutra”. W latach 2020-2024 Muzeum pozyskało ponad 210 tysięcy złotych na realizację ważnych zadań z tego zakresu. Oczywiście nie są to jedyne przedsięwzięcia podejmowane przez kęckich muzealników: mocno zaznaczyli swoją obecność w promocji lokalnego dziedzictwa, m.in. przez współudział organizowanych przez Małopolski Instytut Kultury w Dniach Dziedzictwa 2022.

W najbliższych miesiącach Muzeum zaprezentuje nowe odkrycia archeologiczne, których dokonano na terenie Kęt, a Gmina uruchomiła proces wdrażania drogowych znaków turystycznych informujących o dziedzictwie Kęt. Przedsięwzięcia w orbicie promocji dziedzictwa kulturowego i historycznego podejmują także Gminna Biblioteka Publiczna w Kętach i Dom Kultury w Kętach.